1859 yılında İstanbul’da doğan Sami Paşazade Sezai, Türk edebiyatının romantizmden realizme geçişinde önemli rol oynamış ve modern Türk öykücülüğünün de kurucusu olmuştur. En bilinen eserleri Sergüzeşt adlı romanı ile Küçük Şeyler adlı öykü kitabıdır. Tanzimat döneminin sanat için sanat anlayışındaki yazarlarındandır.

Sami Paşazade Sezai, iyi eğitim almış, çok sayıda dil bilen nitelikli bir aydındır. 20 yaşına kadar resmi bir işte çalışmamış, kendini eğitmek için adımlar atmıştır. Diğer Tanzimat dönemi sanatçıları kadar eser vermemiş olsa da verdiği eserler ve yaptığı ilkler ile adından söz ettirmiş, kalıcı bir etki bırakabilmiştir.

1874 yılında Kamer gazetesinde yazdığı söylev türündeki yazılarıyla adını duyuran Sami Paşazade Sezai’nin yayımladığı ilk kitap 3 perdelik bir oyun olan Şir’dir. Namık Kemal ve Abdülhak Hamit Tarhan’ın etkisinde kalarak Batılı yazar ve şairleri okuyan Sami Paşazade Sezai Alphonse Daudet etkisiyle kısa öyküler yazmaya başlamıştır. O günlerde Türk edebiyatında bir edebi tür olarak kabul görmeyen öykü türü için, vermiş olduğu eser ile yeni bir dönemin başlamasını sağlamıştır.

İlk romanı Sergüzeşt’tir. Bu roman Türk edebiyatında romantizmden realizme geçiş olarak bilinmektedir. Batılı anlamda ilk gerçekçi kitaplardan biri olan Sergüzeşt türünün başarılı örneklerinden biridir. Romanda esaret konusunu işleyen Sami Paşazade Sezai, bu alanda da bir ilk olmayış başarmıştır. Sergüzeşt, Türk edebiyatında esaret konusunu işleyen ilk roman olarak kabul görmektedir.

1805 ve 1901 yılları arasında İstanbul’da olan Sami Paşazade Sezai, bu tarihlerde Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit Tarhan ile tanışmış ve onlarla yakınlık kurmuştur. Aynı zamanda yazarın ilk gençlik yıllarında Namık Kemal ile de mektuplaştığı bilinmektedir. Bu ilişkiler onu beslemiştir.

Sami Paşazade Sezai, Tanzimat dönemi sanatçıları arasında yer alsa da onun yaptıkları ve yolculuğu Servet-i Fünun edebiyatını çağrıştırmaktadır. Zaten Servet-i Fünun sanatçıları da Sami Paşazade Sezai’den etkilenmiştir. Sami Paşazade Sezai diğer Tanzimat dönemi sanatçıları gibi sanatı topluma ulaşmak için bir araç olarak görmemiş, sanatı sanat için icra ederek edebiyat dünyasında bir kimlik kazanmıştır.